خانه :: اساتید :: اخبار

بازدید:37264   بروزرسانی: 14-11-1402

Madjid ABBASI

سعید مشهدی زاده ملکی  و مجید عباسی
تاثیر احتمالی فعالیت های خورشیدی بر روی دمای هوا در ایستگاه های سینوپتیک ایران
Probable influence of solar activities on the surface air temperature observed in the Iranian synoptic stations
چکيده


سری های زمانی دمای هوا در 42 ایستگاه سینوپتیک ایران تشكیل شد و تحلیل طیفی بر روی آن صورت گرفت. روش استفاده شده در این تحقیق، تحلیل طیفی کمترین مربعات است که قابلیت پردازش اطلاعات غیر هم فاصله را دارد. علاوه بر این به کمک آزمونهای آماری می توان در مورد معنی دار بودن مولفه های هارمونیک در طیف کمترین مربعات اظهار نظر کرد. حداقل طول این سریهای زمانی 44 سال است. هدف از این تحلیل طیفی مشاهدة تغییرات تناوبی با دوره تناوب بیش از یک سال بود. پراکندگی ایستگاه های سینوپتیک به گونه ای است که تقریباً تمامی مناطق ایران را پوشش می دهد. نتیجة تحلیل طیفی نشان می دهد که 1 - تقریباً در همه ایستگاه ها دوره های تناوب 2 تا 5 سال مشاهده می شود. دامنة این تغییرات تناوبی بین 0.1 تا 0.5 درجة سانتیگراد متغیر است که نقشه های آنها ترسیم گردید. این تغییرات در تحقیقات مشابه غالباً به تاثیرات ناشی از پدیدة  ال نینو منسوب شده اند. 2- در تمامی ایستگاهها، دوره تناوب 9 تا 12 سال مشاهده می شود. دامنة این تغییرات بین 0.1 تا 0.7 درجه سانتیگراد است. این دوره های تناوب می توانند ناشی از تغییرات 11 سالة خورشیدی و هارمونیک اول دوره تناوب 18.6 سال ناشی از حرکت نوتیشن محور دوران زمین باشند. 3 در 36 درصد ایستگاه ها، دوره های تناوب 17 تا 20 سال مشاهده می شود. دامنة این تغییرات از0.0 تا 0.6 درجه سانتی گراد تغییر می کند. این مولفه ها احتمالاً ناشی از حرکت نوتیشن محور دوران زمین و تغییرات زاویه تابش خورشید حاصل از آن است. 4- در 60 درصد ایستگاه ها، دوره های تناوب 20 تا 25 دیده می شود. در نقشه مربوط به دامنه این دوره های تناوب، تغییرات از 0.2 تا 0.7 درجه سانتی گراد مشاهده می شود. اکثر منابع این دوره های تناوب را ناشی از تغییرات 22 سالة فعالیت خورشیدی موسوم به دوره هیل  (Hale) دانسته اند. 5 - درتعدادی از ایستگاه ها دوره های تناوب بیش از 25 سال دیده می شود ولی به دلیل کوتاه بودن طول سری های زمانی، اظهار نظرقطعی در مورد منبع این تناوب ها نمی توان کرد.